Таллан Бүрэ

Биики_Домох диэн сиртэн ылыллыбыт

Сивцев Ефрем Степанович-Таллан Бүрэ (25.01.1909-01.03.1984) - Нам улууһуттан төрүттээх саха бэйиэтэ. Гражданскай сэрии кыттыылааҕа. СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ. СССР Суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.

Айымньыларыттан:[уларыт]

  •  

Күөрэгэйдиир ыллыыта,
Күннэрикпит тахсыыта
Көрүлүү-ыллыы испитим
Күөгэл-нусхал хаампытым.

  — О. Гоголева мелодиятыгар ырыа буолбут Таллан Бүрэ "Марфа ырыата" диэн хоһоонуттан


Маҥнайгы легенда
(Өлүөнэ)
Ол кэмҥэ киниэхэ киһи кэлбитэ.
Киһи кыыл курдук умса түһэн,
Үрэх уолар ууларыттан иһэн,
Тиллэн туран, тула көрбүтэ,
Көрбүтэ анныгар көмүллэн сытар
Былыргы өлбүт өрүстэри,
Саҕах уҥуоргу көстөн сүтэр
Тоҥон сытар толомон сирдэри.
Уонна биллибэт былыргы киһи
Уһун субан болотун ылбыт,
Өрүскэ махталын ол үтүө киһи
Өрүһүмтэлээх хорууну хорбут.
Киһи болотунан таастары түөрбүт,
Харгы киэҥ кумахтары хаспыт,
Хаһан, харыы муустары киэр аспыт,
Уонна... Өлүөнэ диэн аат биэрбит.
Онтон ыла үүнэн-үөскээн бу үрүйэм
Улуу өрүс буолан түһэр эбит.
Утаппыт хочолору кэрийэн,
Угуттатан ааһар эбит.
Хас ааһар сиригэр үөскүүллэр үһү.
Үөскүүллэр баай хочолор,
Маҥнайгы фантастическай ачалар,
Маҥнайгы айар айынаат киһи.
Бу өрүһүнэн ол былыргы сахха
Элбэх норуоттар ааһаллара...
Үс үөһүнэн устара тыылаах саха,
Омуктарын уһуордаах ааллара.
Күөх хочолорун үөр сүөһү кэһэрэ,
Тыаларыгар сүгэ тыаһыыра,
Сырдык ууларын утаппыт иһэрэ,
Киһи-сүөһү диэн мааныта


  •  

Өлүөнэ
Ити аат миигин тоҕо долгутар?
Туох туһун кини миэхэ этэр?
Кини дорҕоонор талба тыл баар дуу?
Таайбат тыл муҥа сылдьар дуу?

  — Таллан Бүрэ "Өлүөнэ" диэн хоһоонуттан