Саас
Саас — кыһыннаах сайын ыккардынааҕы дьыл кэмэ.
Саас туһунан сомоҕо домохтор
[уларыт]- Сааскы сандал маҥан күнүм сардаҥатын курдук — уус уран тэҥнэбил.
Саас туһунан өс хоһоонноро
[уларыт]- Күһүҥҥү киһи күлбүтүнэн, сааскы киһи салбаммытынан.
- Сааскы тураахха дылы.
Саас туһунан бэргэн этиилэр
[уларыт]Саас туһунан фольклорга
[уларыт]Саһарҕалаах күннэрим | |
— Н.К.Шамаев-Чопчухаан "Саас кэлиитэ" (оһуохай) |
Саас туһунан уус-уран айымньыга
[уларыт]... Саас кэлэн, хара тыа көҕөрбүт, киэҥ толоон устатын тухары иэнэ биллибэт күөх солко таҥаһы тиирэ тардан кэбиспит курдук буолбут.
Төрдө-төбөтө биллибэт күүстээх сүүрүктээх өрүс эбэ хотун, кырыалаах-кыыдааннаах кыһын обургу халыҥ мууһунан хаппахтаан хаайан турбутун үлтү күөрэлээн тахсан, унаарыйан көстөр киэҥ хочотун икки хара ии хайатынан ыла, сырдык дьүһүннээх тымныы уунан толорон кэбиспит.
Саас кэлэн, тыаҕа таҕыстаххына - чыычаах ыллыыр, ууга киирдэххинэ - балык оонньуур, көҕөрбүт күөх тыам баһын кэрэ дьүһүннээх кэҕэ кыылым киэһэлэри, сарсыардалары этэн чоргуйан сатарытар буоллаҕа.
Күн анныгар үөскээн-төрөөн сылдьар сүүрэр атахтаах, көтөр кынаттаах, сааһын тухары сүүһүн көлөһүнүн уллуҥаҕар аҕаан, уллуҥаҕын көлөһүнүн сүүһүгэр аҕаан үөскээн олорор саха урааҥхай, саас кэлбитигэр көҥүл баран, үөрэр-көтөр үгэстээх.
Куһаҕан сигилилээх сигилитэ көнөргө дылы гынар, сүрэҕэ суох сүрэхтэнэр, ыалдьыбыт тиллэргэ дылы буолар, санаата түспүт - көтөҕүллэр.
Саас этэ. Хаар ууллан, сир харааран, күөх от саҥардыы бытыгыраан эрэрэ. Уһун кыһын устата хам тоҥон сыппыт айылҕа, уһуктан, ирэн, дьэ саҥардыы хамсаан-имсээн кылыбырайан, саҥаран-иҥэрэн чуопчааран эрэрэ. | |
— Соппуруон Данилов, "Оҕо саас туманнаах сарсыардата" кэпсээниттэн |