Нуучча өһүн хоһооно: Барыллар ыккардыларынааҕы ураты

Биики_Домох диэн сиртэн ылыллыбыт
Ис хоһооно сотторолунна Ис хоһооно эбилиннэ
Көннөрүү туһунан суруллубатах
Көннөрүү туһунан суруллубатах
 
5 устуруока: 5 устуруока:
* Харах - дууһа сиэркилэтэ
* Харах - дууһа сиэркилэтэ
* Харах куттанар, илии оҥорор
* Харах куттанар, илии оҥорор

* Биир төбө үчүгэй,икки төбө оннооҕор ордук
* Биир төбө үчүгэй,икки төбө оннооҕор ордук

* Холуодьаска силлээмэ уу туһалыа
* Холуодьаска силлээмэ уу туһалыа
* Мээнэ балыктыаҥ суоҕа.
* Мээнэ балыктыаҥ суоҕа.
15 устуруока: 13 устуруока:
* Кыһынын билбэтим, саас.
* Кыһынын билбэтим, саас.
* Сайын-быыл, кыһын хаар кыыдамныыр.
* Сайын-быыл, кыһын хаар кыыдамныыр.
8 Күһүн кэлэн, туох баар ыйытыы иһин.
* Күһүн кэлэн, туох баар ыйытыы иһин.
* Сайын төрүүр буоллаҕына, кыһын туһаланар.
* Мохсоҕол дьиибэ буолбатах, кыһын бөрө үгэһин батыһа сылдьар.
* Сайылыкка кыстыыр.
* Кыһыҥҥы суол, убаҕас саас.
* Куттаныма, кыһын, - саас кэлиэ.
* Ким саас сытыйбат, сыл устата тот буолар.
* Сайынын үүттээх, кыһынын үптээх.
* Биир хараҥаччыта сааскыны оҥорбот.
* Колодезников үрэҕин таһыгар куоппаттар.
* Кыһыҥҥы күн хараҕын уута күлэр.
* Хаардаах тибии иккилии.
* Кыһын саас куттуур да, син биир ирэр.
* Ходуһаҕа уу-оттооһун.
* Уу баара буоллар, от үөскүө этэ.
* Кыһыҥҥы тымныйбатын курдук, туох барыта баһыйар.
* Кыһын үс хаайыылаах сиргэ олорбот.
* Бэс ыйыгар аан бастакы отон айаҕар угаллар, иккитин ыалга илдьэ бараллар.
* Ким сири биэрэр, ол сир иккис охсор
* Төрөөбүт буор биһик
* Хонууга буолбакка Ниваны аһатар
* Сиртэн сыаналаах табаар улаатар
* Ким сири тоҥхоҥнуурун ордорбот
* Сиргэ тиийэ сүгүрүйүмэ тэллэй да көтөҕүөҥ суоҕа
* Биир быыл өрө көтөҕүллэн кэллэҕинэ, биир сибэкки түстэҕинэ, бүтүн аан дойду арыллар
* Үтүө сир-буор түөкүн, куһаҕан сир-дойду түөкүн
* Эһэ олорор сирэ буолбатах, куурусса хаһыырар сиригэр
* Сир-халлаан икки ардыгар саамай сыаналаах киһи
* Булуус быттахха сир ходуһатынан буолар.
* Уу аалсар.
* Чуумпу уу дириҥ.
* Ахсынньы - кыстык бэргэһэ, от ыйа-сайын макушката.
* Саҥа дьыл-саас эргиллиитэ.
* Тохсунньу-сыл саҕаланыыта, кыһын ортото.
* Олунньуга саас аан бастаан көрсүөхтэрэ.
* Байҕал кытыытыттан кыраһыабайдык, муораттан-кыраһыабай биэрэк.
* Хонууга хаар хомуура - бурдук үүнүүтэ.
* Кыһын оттоммут диэн ыйытта.
* Кыһын бөрө куттаныма, сайын сахсырҕа.
* Кыһыҥҥы күн хараҕын уута күлэр.
* Тымныы, тимири алдьатар, көтөрү күөрэтэр.
* Хаар элбэх - элбэх бурдук, уу элбэх - элбэх от.
* Саас кыһыл, сут да, күһүн ардах да, тот да.
* Саас сибэкки, күһүҥҥү түүтэх.
* Саас уонна күһүн-аҕыс хонук.
* Күһүҥҥү ардах үүнэн, күһүҥҥү ириҥэрэр.
* Муус устар ыйга ханна баарый, онно лужина от ыйыгар баар.
* Сайыҥҥы нэдиэлэ кыһыҥҥы күн быдан ыарахан.
* Сайын-тыһы, оттон кыһын-силбии.
* Сайын мунньар, кыһын кэлэр- барар.
* Күһүн уонна воробей баай.
* Күһүн сүөһү сиир, киһи үчүгэй.
* Балаҕан ыйа саннын санныттан, тулунуттан.
* Алтынньы биир да колесоһу сөбүлээбэт.
* Алтынньыга күн сытыырхайан, оһох чугаһыгар хомун.
* Сэтинньи ыйга күһүн тустар.
* Сэтинньи - балаҕан ыйа, алтынньы- балаҕан ыйдара, төрөөбүт убайа.
* Биир Тиит ойуур илик.
* Улахан мас уонна тэллэй анныгар олорор.
* Силиһэ суох эрбэһин уонна эрбэһин үүммэт.
* Элбиир кутталлаахтар.
* Үтүлүк иһигэр тыалы тутуоҥ суоҕа.
* Ый сырдыга барыта сандаарар буолбатах: ый сырдыга да, сылааһа да суох.
* Ыҥырыа да аһыа, мүөт да биэриэ.
* Чаҕылҕан чаҕылҕан чаҕылыйар сиригэр чаҕылҕан чаҕылыйбат.
* Ый курдук сырдык буолбатах, барыта күн уота буолбатах.
* Тыа таһыгар олоруу-аччыктааһын суох.
* Кымырдаҕас уонна сиик - уу.
* Оломнору билбэккэ, ууга тимиримэ.


[[Категория:Нуучча тыла]]
[[Категория:Нуучча тыла]]

Билиҥҥи торум манна: 12:58, 8 Ахсынньы 2021

Манна тылбаастаммыт нуучча өһүн хоһоонноро киирэллэр.

  • Сүүс солкуобайдааҕар сүүс доҕор ордук
  • Сэттэтэ кээмэйдээ, биирдэ быс
  • Тыл чыычаах буолбатах, көттөҕүнэ тутуоҥ суоҕа
  • Харах - дууһа сиэркилэтэ
  • Харах куттанар, илии оҥорор
  • Биир төбө үчүгэй,икки төбө оннооҕор ордук
  • Холуодьаска силлээмэ уу туһалыа
  • Мээнэ балыктыаҥ суоҕа.
  • Ороһу харыстаабакка, мас да көстүбэт.
  • Сайын иккитэ суох буолар.
  • Сайын оттуоҥ суоҕа, кыһын аҕалыаҥ суоҕа.
  • Кыһынын билбэтим, саас.
  • Сайын-быыл, кыһын хаар кыыдамныыр.
  • Күһүн кэлэн, туох баар ыйытыы иһин.
  • Сайын төрүүр буоллаҕына, кыһын туһаланар.
  • Мохсоҕол дьиибэ буолбатах, кыһын бөрө үгэһин батыһа сылдьар.
  • Сайылыкка кыстыыр.
  • Кыһыҥҥы суол, убаҕас саас.
  • Куттаныма, кыһын, - саас кэлиэ.
  • Ким саас сытыйбат, сыл устата тот буолар.
  • Сайынын үүттээх, кыһынын үптээх.
  • Биир хараҥаччыта сааскыны оҥорбот.
  • Колодезников үрэҕин таһыгар куоппаттар.
  • Кыһыҥҥы күн хараҕын уута күлэр.
  • Хаардаах тибии иккилии.
  • Кыһын саас куттуур да, син биир ирэр.
  • Ходуһаҕа уу-оттооһун.
  • Уу баара буоллар, от үөскүө этэ.
  • Кыһыҥҥы тымныйбатын курдук, туох барыта баһыйар.
  • Кыһын үс хаайыылаах сиргэ олорбот.
  • Бэс ыйыгар аан бастакы отон айаҕар угаллар, иккитин ыалга илдьэ бараллар.
  • Ким сири биэрэр, ол сир иккис охсор
  • Төрөөбүт буор биһик
  • Хонууга буолбакка Ниваны аһатар
  • Сиртэн сыаналаах табаар улаатар
  • Ким сири тоҥхоҥнуурун ордорбот
  • Сиргэ тиийэ сүгүрүйүмэ тэллэй да көтөҕүөҥ суоҕа
  • Биир быыл өрө көтөҕүллэн кэллэҕинэ, биир сибэкки түстэҕинэ, бүтүн аан дойду арыллар
  • Үтүө сир-буор түөкүн, куһаҕан сир-дойду түөкүн
  • Эһэ олорор сирэ буолбатах, куурусса хаһыырар сиригэр
  • Сир-халлаан икки ардыгар саамай сыаналаах киһи
  • Булуус быттахха сир ходуһатынан буолар.
  • Уу аалсар.
  • Чуумпу уу дириҥ.
  • Ахсынньы - кыстык бэргэһэ, от ыйа-сайын макушката.
  • Саҥа дьыл-саас эргиллиитэ.
  • Тохсунньу-сыл саҕаланыыта, кыһын ортото.
  • Олунньуга саас аан бастаан көрсүөхтэрэ.
  • Байҕал кытыытыттан кыраһыабайдык, муораттан-кыраһыабай биэрэк.
  • Хонууга хаар хомуура - бурдук үүнүүтэ.
  • Кыһын оттоммут диэн ыйытта.
  • Кыһын бөрө куттаныма, сайын сахсырҕа.
  • Кыһыҥҥы күн хараҕын уута күлэр.
  • Тымныы, тимири алдьатар, көтөрү күөрэтэр.
  • Хаар элбэх - элбэх бурдук, уу элбэх - элбэх от.
  • Саас кыһыл, сут да, күһүн ардах да, тот да.
  • Саас сибэкки, күһүҥҥү түүтэх.
  • Саас уонна күһүн-аҕыс хонук.
  • Күһүҥҥү ардах үүнэн, күһүҥҥү ириҥэрэр.
  • Муус устар ыйга ханна баарый, онно лужина от ыйыгар баар.
  • Сайыҥҥы нэдиэлэ кыһыҥҥы күн быдан ыарахан.
  • Сайын-тыһы, оттон кыһын-силбии.
  • Сайын мунньар, кыһын кэлэр- барар.
  • Күһүн уонна воробей баай.
  • Күһүн сүөһү сиир, киһи үчүгэй.
  • Балаҕан ыйа саннын санныттан, тулунуттан.
  • Алтынньы биир да колесоһу сөбүлээбэт.
  • Алтынньыга күн сытыырхайан, оһох чугаһыгар хомун.
  • Сэтинньи ыйга күһүн тустар.
  • Сэтинньи - балаҕан ыйа, алтынньы- балаҕан ыйдара, төрөөбүт убайа.
  • Биир Тиит ойуур илик.
  • Улахан мас уонна тэллэй анныгар олорор.
  • Силиһэ суох эрбэһин уонна эрбэһин үүммэт.
  • Элбиир кутталлаахтар.
  • Үтүлүк иһигэр тыалы тутуоҥ суоҕа.
  • Ый сырдыга барыта сандаарар буолбатах: ый сырдыга да, сылааһа да суох.
  • Ыҥырыа да аһыа, мүөт да биэриэ.
  • Чаҕылҕан чаҕылҕан чаҕылыйар сиригэр чаҕылҕан чаҕылыйбат.
  • Ый курдук сырдык буолбатах, барыта күн уота буолбатах.
  • Тыа таһыгар олоруу-аччыктааһын суох.
  • Кымырдаҕас уонна сиик - уу.
  • Оломнору билбэккэ, ууга тимиримэ.